Đa dạng các mô hình giảm rác thải nhựa

Thông tin từ lãnh đạo Sở Tài nguyên và Môi trường tỉnh Trà Vinh, đến cuối tháng 6/2023, toàn tỉnh đã xây dựng được 872 mô hình bảo vệ môi trường, 3.997 câu lạc bộ môi trường với 84.538 thành viên. Năm 2023, triển khai xây dựng 04 mô hình thí điểm về giảm thiểu, thu gom rác thải nhựa tại 04 trường học ở xã Đôn Xuân (huyện Duyên Hải); chợ thị trấn Càng Long (huyện Càng Long); khu dân cư ở 03 xã Kim Hòa, Hiệp Mỹ Tây, Nhị Trường (huyện Cầu Ngang) và 01 điểm thu gom rác thải nhựa (hộ kinh doanh thu mua phế liệu)...

Bên cạnh các mô hình điểm; các ngành đoàn thể đã tham gia phối hợp thực hiện khá tốt việc thu gom rác thải, trong đó có rác thải nhựa thông qua các mô hình của Hội Liên hiệp Phụ nữ (LHPN) phát động; như mô hình “Hạt gạo từ chai nhựa, lon nhôm” của Hội LHPN huyện Tiểu Cần; mô hình “Ngôi nhà thu gom rác thải nhựa” của các cấp Hội LHPN ở cơ sở; mô hình chi hội “Gia đình 5 có, 3 sạch”; 3 sạch: sạch nhà, sạch bếp, sạch ngõ)...

Trên địa bàn huyện Cầu Ngang, từ năm 2019, các hoạt động về công tác quản lý rác thải nhựa đã được các ngành đoàn thể như Hội LHPN, Huyện Đoàn, Phòng Giáo dục và Đào tạo... triển khai lồng ghép gắn vào trong công tác xây dựng nông thôn mới.

Còn tại huyện Duyên Hải, là vùng ven biển, phát triển với nghề nuôi thủy sản, khai thác biển... thực hiện mô hình quản lý rác thải nhựa, ngoài tăng cường công tác tuyên truyền, tập huấn cho hội viên và người dân tại các xã, thị trấn, huyện còn xây dựng được mô hình “giảm thiểu rác thải nhựa, túi ni-lông sử dụng một lần” của Hội LHPN; qua đó, có 1.260 hội viên được tập huấn và hướng dẫn xử lý rác thải nhựa kết hợp với việc tặng 1.260 giỏ đi chợ cho hội viên.

Mô hình “Trường học xanh - sạch - đẹp” được triển khai ở 02 điểm trường của xã Ngũ Lạc và Long Vĩnh; đồng thời, hỗ trợ 02 thùng đựng rác để phân loại rác cho mỗi phòng học và tại văn phòng trường.

Mô hình “Nhặt rác thải nhựa đổi lấy gạo” từ năm 2022 thực hiện tại ấp điểm Đông Thành (xã Đông Hải), đến nay đã nhân rộng ra 100% ấp trên địa bàn xã. Trong này, nguồn rác thải nhựa được thu gom từ việc thu nhặt trên các tuyến đường giao thông; phân loại và thu gom rác thải nhựa tại hộ gia đình. Theo đó, số lượng rác thải nhựa sẽ được quy đổi 05kg rác thải nhựa/01kg gạo (nguồn gạo được Chi bộ và cơ sở tôn giáo trên địa bàn hỗ trợ, đóng góp).

Mô hình “thu gom rác thải nhựa từ biển vào bờ, biến rác thành tiền”. Ảnh: Hội Phụ nữ Việt Nam

Hỗ trợ sinh kế cho người dân

Tại huyện Thăng Bình (Quảng Nam), Hội LHPN xã Bình Minh triển khai thực hiện mô hình “Thu gom rác thải nhựa từ biển vào bờ, biến rác thành tiền”. Mô hình này không chỉ góp phần bảo vệ môi trường sinh thái biển mà còn hỗ trợ sinh kế và trợ giúp khó khăn đối với người nghèo của địa phương.

Trước khi triển khai thực hiện, Hội LHPN xã Bình Minh đã tích cực tuyên truyền cho ngư dân hiểu rõ về tác hại của rác thải nhựa đối với môi trường sinh thái biển, cần thiết phải thu gom vỏ lon, vỏ chai nước sau khi sử dụng, bỏ vào túi lưới đem về bờ để phân loại rác thải rồi bán, gây quỹ hỗ trợ người nghèo.

Sau đó, Hội LHPN xã thực hiện mô hình với sự tham gia của 25 chủ tàu. Các chủ tàu ký cam kết hoạt động giảm rác thải nhựa; nhận dụng cụ, bao lưới từ Hội để thu gom và lưu trữ rác thải nhựa trên tàu; tuyên truyền tới thuyền viên trên tàu; thực hiện phân loại rác trên tàu và đưa rác về bờ.

Qua một thời gian triển khai, trung bình sau mỗi chuyến đi biển trở về, các tàu mang vào bờ từ 30 đến 50kg rác thải. Sau khi nhận và phân loại rác thải, Hội LHPN xã đã bán gây quỹ với tổng số tiền gần 30 triệu đồng. Số tiền này được Hội hỗ trợ các trường hợp phụ nữ khó khăn đột xuất, nhận đỡ đầu 2 cháu và hỗ trợ 6 ngư dân nghèo bị sự cố chìm tàu.

Mô hình “Thu gom rác thải nhựa từ biển vào bờ, biến rác thành tiền” của Hội LHPN xã Bình Minh đã trở thành điểm sáng, truyền đi thông điệp khả quan về bảo vệ môi trường biển, xây dựng làng quê theo hướng thân thiện môi trường, đồng thời khích lệ gắn kết tình làng nghĩa xóm với tinh thần “tương thân tương ái”, “lá lành đùm lá rách”.